- Z mitrą na głowie, z pastorałem w ręce i z pierścieniem na dłoni idź do świata pełen śmiałości i męstwa. Nie bój się! Niech przez całe twoje pasterskie posługiwanie towarzyszą ci słowa św. Jana Pawła II Wielkiego z Placu św. Piotra: „Non abbiate paura!” – „Nie lękajcie się!”. - mówił arcybiskup Marek Jędraszewski 5 stycznia w Katedrze na Wawelu, koncelebrując Mszę św. z udzieleniem święceń biskupich dotychczasowemu rektorowi Krakowskiego Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej księdzu Profesorowi Januszowi Mastalskiemu, który jako motto swojej pasterskiej posługi wybrał zawołanie: Dominus spes mea – Pan moją nadzieją.
W homilii, metropolita krakowski przypomniał, że pierwszy rozdział Ewangelii św. Jana zaczyna się uroczystymi słowami, które odnoszą się do życia Trójcy Przenajświętszej i mówią o zrodzeniu Boskiego Logosu.
– To właśnie dzięki Słowu, przez które „wszystko się stało”, zaistniał wszechświat, a w nim, po upływie milionów lat, zaczęły się dzieje ludzkości.
Arcybiskup podkreślił, że św. Jan opisał także reakcje ludzi na obecność pośród nich Boga-Człowieka: część z nich przyjęła Słowo, pozostali – odrzucili Je. Dodał, że Apostołowie są ludźmi, którzy jako pierwsi „narodzili się z Boga”.
– Zaraz po „Prologu”, w tym samym pierwszym rozdziale swej Ewangelii, Jan opisuje powołanie i wybór pięciu z nich: siebie samego, Andrzeja, Piotra, Filipa i Natanaela.
Doświadczenie bliskości Chrystusa, doprowadziło Apostołów do wyznania wiary w Niego. Metropolita, kierując swoje słowa do Biskupa Nominata, zaznaczył, że za chwilę ma przedłużyć się historia Apostołów.
– W życiu świętego, katolickiego i apostolskiego Kościoła ma zatem znaleźć swój nowy etap historia tych ludzi, którzy w swej wierze nie tylko jako pierwsi przyjęli Boski Logos, Przedwieczne Słowo Ojca, ale którzy z przedziwną mocą, daną im przez Ducha Świętego, tę wiarę głosili całemu światu, nauczając wszystkie narody. Ponieważ ich wiara stała się wiarą całego Kościoła, dlatego też stali się oni jego fundamentem.
Arcybiskup zauważył, że obecny moment jest okazją do wdzięcznego wspominania wszystkich, którzy przyczynili się do głębszego poznania Chrystusa przez Biskupa Nominata: rodziców, wychowawców, ojców i mistrzów duchowych, a także kardynała Franciszka Macharskiego, z rąk którego 21 maja 1989 roku przyjął on święcenia kapłańskie.
– Dzisiaj wdzięczna pamięć o nich wszystkich staje się dla Ciebie wielkim zobowiązaniem, aby otrzymany od nich i dzięki nim skarb wiary przekazywać nowym pokoleniom, składającym się na wielkie dzieje Kościoła. Stąd też wypływa ogromna waga dwóch pytań, jakie za chwilę postawię tobie w imieniu Kościoła: „Czy chcesz wiernie i nieustannie głosić Ewangelię Chrystusa?” i „Czy chcesz zachować czysty i nienaruszony skarb wiary, który zgodnie z tradycją od czasów apostolskich zawsze i wszędzie strzeżony jest w Kościele?”.
Na zakończenie homilii, metropolita krakowski zaznaczył, że fundamentem biskupiej posługi musi być, urzeczywistniona przez czyn i prawdę, miłość oraz zatroskanie o zbawienie wiernych. Zawierają się one w kolejnym pytaniu, jakie Biskup Nominat usłyszy podczas obrzędu konsekracji: „Czy jako dobry pasterz chcesz szukać zbłąkanych owiec i odnosić je do Pańskiej owczarni?”.
– Idź do świata, wzywając wszystkich, aby na oścież otwierali drzwi Chrystusowi. Idź zgodnie z twym biskupim zawołaniem: „ Dominus spes mea” – „Pan moją nadzieją”.
Liturgia święceń rozpoczęła się od hymnu do Ducha Świętego, po którym kanclerz kurii metropolitalnej w Krakowie ks. dr Tomasz Szopa odczytał i okazał wiernym nominację Stolicy Apostolskiej, a metropolita krakowski wygłosił homilię. Po jej zakończeniu, do Biskupa Elekta skierowano pytania, dotyczące jego pasterskiej posługi, wierności Ewangelii, obrony wiary, budowania Chrystusowego Kościoła, posłuszeństwa papieżowi, troski o zbawienie wiernych. Po udzieleniu na nie wszystkie twierdzących odpowiedzi, odśpiewano błagalną litanię, po której Biskup Elekt upadł na twarz i modlił się. Następnie nastąpił obrzęd nałożenia rąk i modlitwy święceń: ks. Janusz Mastalski ukląkł przed celebransem – arcybiskupem Markiem Jędraszewskim, który wraz z nuncjuszem apostolskim w Polsce arcybiskupem Salvatore Pennacchio i kardynałem Stanisławem Dziwiszem położyli ręce na jego głowie. Metropolita krakowski otworzył księgę Ewangelii, kładąc ją na głowie Biskupa Elekta i wygłaszając modlitwę święceń, a także namaścił krzyżmem świętym głowę nowo wyświęconego biskupa i przekazał mu księgę Ewangelii, pierścień, mitrę i pastorał. Motywem obecnym na nich jest wizerunek Jezusa – Dobrego Pasterza. Obrzęd święceń został zakończony przekazaniem pocałunku pokoju i słowem nowo wyświęconego biskupa, który podziękował przede wszystkim Panu Bogu za doprowadzenie go do tego miejsca. W swoich podziękowaniach biskup Janusz Mastalski wspomniał również o papieżu Franciszku, rodzicach, rodzinie, arcybiskupie Marku Jędraszewskim, nuncjuszu apostolskim w Polsce – arcybiskupie Salvatore Pennacchio, kardynale Stanisławie Dziwiszu oraz o zgromadzonych w katedrze biskupach, kapłanach, władzach państwowym i samorządowym, akademickim środowisku Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, społeczności metropolitalnego seminarium, wiernych oraz o proboszczu wawelskiej katedry.
– Dominus spes mea. Takie jest moje zawołanie biskupie. Pan jest nadzieją moją. Chciałbym, aby cała moja posługa biskupia była przepełniona nadzieją, wynikającą z tego, że to co czynię, jest zgodne z Wolą Bożą. Ufam, że tak będzie.
Na zakończenie uroczystości biskup Janusz Mastalski pobłogosławił wszystkich wiernych licznie zgromadzonych w królewskiej katedrze. Oczytano także listy gratulacyjne, m.in od: kard. Zenona Grocholewskiego,przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abp. Stanisława Gądeckiego, prezydenta RP Andrzeja Dudy.
Joanna Folfasińska | Archidiecezja Krakowska
Fot. Joanna Adamik | Archidiecezja Krakowska
ŻYCIORYS
Biskup Janusz Mastalski urodził się 4 maja 1964 r. w Krakowie. Po ukończeniu szkoły podstawowej w roku 1979, rozpoczął edukację w X Liceum Ogólnokształcącym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Maturę zdał w 1983 r., a następnie wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej, rozpoczynając równocześnie studia na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Pracę magisterską pt. Międzynarodowe Kongresy Eucharystyczne w latach 1881–1914 i udział w nich Polaków w świetle polskiej prasy katolickiej, napisaną pod kierunkiem ks. dr. hab. S. Koperka, obronił w 1989 r. Po przyjęciu 21.05.1989 r. święceń prezbiteratu, przez dwa lata pracował jako wikariusz w parafii Gdów, a przez kolejne trzy lata w parafii pw. św. Szczepana w Krakowie.
W 1994 r. został skierowany przez kard. F. Macharskiego na studia z zakresu pedagogiki oraz studia doktoranckie. W 1995 r. ukończył podyplomowe studia pedagogiczne w krakowskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej, zaś w 1996 r. obronił pracę licencjacką pt. Metody nauczania katechetycznego – próba diagnozy, napisaną pod kierunkiem prof. dr. hab. M. Śnieżyńskiego.
Od 1995 r. jest związany z Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie (wcześniej: Papieska Akademia Teologiczna). Początkowo został zatrudniony jako asystent w Katedrze Pedagogiki na Wydziale Teologicznym. W 1998 r. obronił pracę doktorską pt. Realizacja procesu nauczania katechetycznego, której promotorem był prof. dr hab. M. Śnieżyński. W 1999 r. został adiunktem w tejże katedrze. W 2003 r. obronił pracę habilitacyjną pt. Zasady edukacyjne w katechezie. Również od 2003 r. jest członkiem Polskiego Towarzystwa Teologicznego oraz Polskiego Stowarzyszenia Katechetyków. W 2005 r. został kierownikiem Katedry Pedagogiki Ogólnej, zaś w latach 2006–2010 pracował na stanowisku profesora PAT. Od 2008 r. przez dwie kadencje pełnił funkcję dziekana Wydziału Nauk Społecznych UPJPII, uzyskując w tym czasie tytuł naukowy profesora (2009), a następnie stanowisko profesora zwyczajnego UPJPII (2011). Od 2014 r. był prorektorem ds. studentów i dydaktyki. W trakcie swojej pracy naukowej współpracował także z innymi uczelniami, był ekspertem w Państwowej Komisji Akredytacyjnej oraz konsultorem Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski. Od lipca 2017 r. pełnił funkcję rektora Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej.
Wygłosił ponad 300 rekolekcji w Polsce i zagranicą. Wypromował blisko 400 licencjatów i magistrów, a także 12 doktorów. Jest znanym i cenionym kaznodzieją, a także spowiednikiem.
Dnia 3 grudnia 2018 r. papież Franciszek mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej ze stolicą tytularną Noba.
OPIS HERBU
Herb biskupa Janusza Mastalskiego przedstawia na niebieskiej tarczy złoty krzyż, którego trzy ramiona posiadają zakończenia w kształcie lilii, zaś czwarte ramię w dolnej części przyjmuje kształt kotwicy. W centralnym miejscu tarczy, na przecięciu się ramion krzyża umieszczone zostało serce, z którego wydobywają się płomienie. Całość herbu dopełnia krzyż ponad jego tarczą, osłonięty zielonym kapeluszem i zwisającymi po każdej stronie tarczy sześcioma chwostami. Poniżej tarczy herbowej znajduje się złota szarfa z napisem: DOMINUS SPES MEA.
Niebieski kolor tarczy i złote godło odpowiadają barwom heraldycznym archidiecezji krakowskiej, której herb, wywiedziony z tradycji kapituły katedralnej na Wawelu, przedstawia w niebieskim polu trzy złote korony. Biskup Janusz Mastalski w ten sposób wyraża swoją więź z Kościołem krakowskim, w którym urodził się, wzrastał i podjął służbę kapłańską. Do niego również jest posłany przez Ojca Świętego Franciszka jako biskup pomocniczy. Umieszczona na wstędze dewiza Dominus spes mea (Pan moją nadzieją), pochodząca z psalmu 71: Bo Ty, mój Boże, jesteś moją nadzieją, Panie, Tobie zaufałem od młodości (Ps 71,5) jest swoistym programem duchowym nowego pasterza w posłudze temu Kościołowi partykularnemu.
Również pozostałe elementy umieszczone na tarczy herbowej zawierają w sobie przesłanie chrześcijańskiej nadziei. Jest to widoczna kotwica, ale przede wszystkim krzyż, zgodnie ze słowami hymnu O crux, ave, spes unica (Witaj, krzyżu, jedyna nadziejo). Zakończenie trzech ramion krzyża liliami kieruje myśl ku Maryi, Matce Niezawodnej Nadziei, która całą ufność złożyła w Trójjedynym Bogu. Gorejące serce zwraca uwagę na miłość Pana, nieustannie objawianą względem Kościoła. W niej zawiera się sens misterium śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, będącego pieczęcią nadziei zbawienia. Jest to zarazem nawiązanie do ikonografii świętego Franciszka Salezego, patrona rocznika, w którego wspólnocie nowy biskup przyjął święcenia prezbiteratu. To również odwołanie do wezwania kaplicy w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej, której patronuje Najświętsze Serce Jezusa. O tym miejscu przypomina także ogólna forma godła herbowego, nawiązująca do motywu występującego na drzwiczkach tabernakulum – serca domu przy krakowskiej ulicy Podzamcze 8, który był miejscem dotychczasowej posługi biskupa Janusza Mastalskiego jako rektora.
Fotogaleria Biskupa Janusza Mastalskiego (Fot. Joanna Adamik)