Tradycja Liturgii stacyjnej zrodziła się w Rzymie. Przez kilka pierwszych wieków chrześcijaństwa biskup Rzymu nie miał „swojego” kościoła. Katedra biskupa Rzymu została wybudowana dopiero po roku 313 poza terenami zamieszkiwanymi przez chrześcijan. Papież nawiedzał rzymskie kościoły tytularne, by sprawować w nich uroczystą Eucharystię, w której uczestniczyli przedstawiciele wszystkich siedmiu regionów kościelnych Rzymu. Przybycie biskupa Rzymu do lokalnej wspólnoty nadawało Eucharystii szczególnie uroczysty charakter. Drugie „źródło” świątyń stacyjnych to kościoły związane z kultem świętych – szczególnie męczenników.
Liturgiczne „wędrowanie” papieża po rzymskich kościołach nie ograniczało się jedynie do okresu Wielkiego Postu, lecz trwało cały rok obejmując najważniejsze święta i okresy liturgiczne. Tradycja wielkopostnych kościołów stacyjnych była kultywowana w Rzymie aż do początków XIV wieku. Przywrócono ją tam w roku 1979. Liturgię tę podjęło z czasem wiele innych stolic biskupich. Za sprawą abp. Marka Jędraszewskiego, jako ówczesnego metropolity, zaczęto ją sprawować w Łodzi w 2013 r. Obejmując Archidiecezję Krakowską abp Jędraszewski wprowadził ją także pod Wawelem.
Kościołem stacyjnym drugiej soboty Wielkiego Postu jest Bazylika św. Piotra na Watykanie. Została wzniesiona w miejscu pochówku św. Piotra, jego grób znajduje się pod głównym ołtarzem. To nekropolia papieży i miejsce obrad dwóch ostatnich soborów. Jest drugim co do wielkości kościołem na świecie, jednym z najważniejszych miejsc pielgrzymek. Pochowano tu św. Jana Pawła II.
Rzymskiemu kościołowi stacyjnemu drugiej soboty Wielkiego Postu w Krakowie odpowiada kościół św. Szczepana. Zbudowano go w latach 1933-1938. Przeniesiono do niego zabytki pochodzące z wyburzonego na początku XIX wieku kościoła św. Szczepana, który znajdował się w miejscu dzisiejszego Placu Szczepańskiego. Konsekracji nowej świątyni dokonał 25 października 1959 roku kard. Karol Wojtyła. W 1966 roku wziął także udział w uroczystej sumie odpustowej w tej parafii. W świątyni znajduje się obraz Matki Bożej Pocieszenia, który został ukoronowany koronami papieskimi, poświęconymi przez św. Jana Pawła II.
Duchowość Liturgii stacyjnej koncentruje się wokół trzech elementów. Pierwszy to pokutny charakter celebracji, dzięki któremu można głębiej przeżyć Wielki Post. Uczestnicy „dnia stacyjnego” słuchają Słowa Bożego, trwają na modlitwie, podejmują post, a w czasie celebracji Eucharystii składają ofiarę na potrzebujących. Ci, którzy pielgrzymują do kolejnych kościołów, przebywają również duchową drogę, która zbliża ich do głębszego przeżycia Paschy Pana. Drugim celem jest ukazanie miasta jako „przestrzeni świętej”, bo wierni gromadzą się na liturgii pokutnej w każdej jego dzielnicy. Trzeci aspekt to przybycie biskupa do wspólnoty. Biskup umacnia uczestników Eucharystii w gorliwym podejmowaniu modlitwy, postu, i jałmużny, a jego obecność jest znakiem jedności Kościoła.