Ośmiu młodych twórców zostało nagrodzonych w konkursie literacko-dokumentalnym „Młody Dokumentalista 2023/2024”, odbywającym się pod hasłem „… bo ratujemy życie”, z okazji beatyfikacji rodziny Ulmów oraz w związku z ustanowieniem roku 2024 Rokiem Rodziny Ulmów. Gala finałowa odbyła się 20 marca w krakowskim Ośrodku Małopolskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli.
Zadanie konkursowe polegało na napisaniu reportażu jako pracy indywidualnej, poświęconej wybranej osobie lub osobom (np. rodzinie) Polaków ratujących Żydów na terenie okupowanej przez Niemców Polski w latach 1939-1945. Bohaterami przygotowywanych reportaży mogły być nie tylko osoby uhonorowane tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, ale także osoby dotąd nieznane i nieopisane. Do projektu przystąpili uczniowie klas VII i VIII szkół podstawowych oraz uczniów szkół ponadpodstawowych z Małopolski.
Łącznie wpłynęło 21 prac: 14 w pierwszej kategorii wiekowej (klasy VII i VIII szkół podstawowych), 6 w drugiej kategorii wiekowej (szkół ponadpodstawowych) oraz jedna praca spoza wyznaczonych kategorii wiekowych, tj. uczennicy klasy VI szkoły podstawowej.
Prace były oceniane w pierwszym etapie przez Wojewódzką Komisję Konkursową na podstawie metryki. Do każdej pracy zostały załączone 4 metryki oceny (IPN, Kuratorium, WK Kurii Metropolitalnej w Krakowie, WK Kurii Diecezjalnej w Tarnowie), a punkty zostały zsumowane. Łącznie w ocenę prac było zaangażowanych 10 osób: 5 pracowników Oddziału IPN w Krakowie, 3 pracowników Kuratorium Oświaty w Krakowie i po jednym przedstawicielu Wydziałów Katechetycznych obydwu Kurii.
Jak przyznaje laureatka konkursu, Izabela Kocjan, ważne jest, by młodzi interesowali się historią, oglądali pamiątki i odwiedzali miejsca poświęcone ważnym wydarzeniom i osobom. Tworząc swoją pracę o ks. Franciszku Mirku i parafianach z Nowej Góry – rodzinie Chucherko, odwiedziła kościół w Nowej Górze oraz spotkała się z autorem książek o rodzinie uhonorowanej tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
W trakcie Gali uczestnicy wysłuchali dwóch wykładów: wiceprezesa IPN dr. Mateusza Szpytmy oraz ks. dr. Witolda Burdy, dyrektora Wydziału ds. Kanonizacyjnych Kurii Metropolitalnej Archidiecezji Przemyskiej, postulatora procesu beatyfikacyjnego.
Laureatami konkursu w pierwszej kategorii wiekowej są:
I miejsce: Izabela Kocjan, uczennica Szkoły Podstawowej im. Juliusza Słowackiego w Witeradowie
Praca pt. W służbie bliźniego: ksiądz i parafianie. „… bo ratujemy życie” dot. ks. Franciszka Mirka i parafian z Nowej Góry – rodziny Chucherko (rodzina uhonorowana tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata)
II miejsce: Zuzanna Sowińska, uczennica Publicznej Szkoły Podstawowej Sióstr Salezjanek im. bł. Laury Vicuna w Krakowie
Praca pt. Józef i Julia Bar – historia biednych ludzi o wielkim sercu dot. rodziny z Markowej, uhonorowanej tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
III miejsce: Fabian Sitko, uczeń Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wietrzychowicach
Praca pt. Połączeni na zawsze dot. Józefy i Józefa Gibesów, w której autor opisał historię swojego pradziadka.
W kategorii uczniów klas ponadpodstawowych laureatami są:
I miejsce: Maja Janoszek z I Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Wadowity w Wadowicach
Praca pt. Plaster z ulicy 3 maja dot. Stanisławy Stypuły z Budzowa (uhonorowanej tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata)
II miejsce: Julia Hodur z II Liceum Ogólnokształcącego im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Chrzanowie
Praca pt. Obowiązek pamiętania dot. Józefa i Walerii Trębaczów z Chrzanowa (uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata)
III miejsce: Jakub Opiela, klasa 2 z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Bystrej
Praca pt. Mateczka z Auschwitz dot. Marii Kotarby (uhonorowanej tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata)
Ponadto Kapituła przyznała wyróżnienia dla:
Roksany Libery, uczennicy Zespołu Szkolno-Przedszkolnego Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 w Brzesku (za pracę złożoną w kategorii klas VII-VIII szkół podstawowych) oraz Antoniny Kazanieckiej, uczennicy Szkoły Podstawowej im. Królowej Jadwigi w Sierczy (za pracę złożoną poza wyznaczonymi kategoriami).
Organizatorzy konkursu: Oddział IPN w Krakowie oraz Małopolski Kurator Oświaty. Współorganizatorzy: Wydziały Katechetyczne Kurii Metropolitalnej Archidiecezji Krakowskiej i Kurii Diecezjalnej w Tarnowie.
Patronat honorowy objęli: (śp.) dr Wanda Półtawska, Metropolita Krakowski Arcybiskup Marek Jędraszewski, Biskup Diecezji Tarnowskiej Andrzej Jeż.
