Niedziela Męki Pańskiej otwiera obchody Wielkiego Tygodnia. Liturgista, ks. dr Stanisław Mieszczak SCJ, podpowiada, na co należy zwrócić uwagę, aby dobrze przeżyć ten i kolejne dni.

Sposób na to, aby „dotknąć” Chrystusa. Po co Niedziela Palmowa?

Niedziela Palmowa, czyli Niedzieli Męki Pańskiej jest początkiem Wielkiego Tygodnia, który prowadzi do świąt Wielkiej Nocy. Właśnie dlatego, ks. dr Stanisław Mieszczak SCJ sugeruje, że warto pochylić się nad całokształtem następujących tych dni.  – Często używamy wyrażenia „Misterium Paschalne”, czyli droga „zjednoczenia z Chrystusem”. To zawsze istniało. W tradycji chrześcijańskiej te dni wymagały od chrześcijanina, żeby szedł za Panem Jezusem pośladach jego męki. Ta historia zaczyna się, oczywiście w Niedzielę Palmową, uroczystym wjazdem Pana Jezusa do Jerozolimy – wyjaśnia.

Według liturgisty, ta niedziela może mieć wielowymiarowe znaczenie.  – Z jednej strony chodzi o naśladowanie Chrystusa. Gdy On uroczyście wjeżdżał do Jerozolimy, ludzie nieśli palmy, rozkładali przed Nim ubrania. Nie chodziło o jakieś elementy folkloru. To był sposób, żeby dotknąć Chrystusa – mówi ks. dr Stanisław Mieszczak SCJ.

W czym uczestniczymy? 

Symbolika Niedzieli Palmowej wywodzi się z historycznych ksiąg liturgicznych. – W modlitwach, pochodzących z czasów średniowiecza, bardzo często porównuje się ten uroczysty wjazd Pana Jezusa do Jerozolimy z czymś innym – z uroczystym wyjściem Izraelitów z niewoli egipskiej. Drugi moment, który jest przywoływany w symbolice modlitw, to wyjście Noego z tymi, którzy przetrwali w arce. Chodzi więc o wyjście na zewnątrz, czyli radość z wolności, radość z wybawienia. Chrystus przynosi nam łaskę uzdrowienia, łaskę wolności, łaskę zbawienia – wyjaśnia liturgista.

Najbardziej charakterystycznym elementem Niedzieli Męki Pańskiej są zaś przynoszone przez wiernych palmy wielkanocne. – Palma to element zwycięstwa, element radości, świętowania. Więc idziemy z radością – mówi ekspert.

W katedrach natomiast – m.in. w katedrze na Wawelu – uwagę uczestników liturgii może zwrócić obrzęd trzykrotnego uderzenia przez celebransa w drzwi świątyni. – Pukanie w zamknięte drzwi Kościół symbolizuje, wezwany do zbawienia, radośnie wchodzący lud – mówi ks. dr Stanisław Mieszczak SCJ.

Folklor czy coś więcej?

– Element folklorystyczny jest piękny, bo angażuje nasze uczucia. Oprócz tego elementu jest sens: żebyśmy chcieli otrzymać tę łaskę, żebyśmy wyciągnęli ręce oczywiście naszej duszy po łaskę odkupienia – odpowiada ks. dr Mieszczak, zapytany o to, czy obecne palmy wielkanocne i procesje zatraciły sens duchowy.  Według liturgisty duszpasterze i wszyscy związani z parafią, powinni przypominać, co jest u podstawy tego elementu folklorystycznego. – Palmy są narzędziem, które pozwala nam cieszyć się z tego, że obiecano nam łaskę wyzwolenia, łaskę, odkupienia, a to nie tylko element kulturowy – mówi ekspert.

Istotne jest również, to czy wierni uczestniczą, czy jedynie obserwują uroczystości rozpoczynające Wielki Tydzień. Liturgista wskazuje na potrzebę objaśniania znaczenia i symboliki obchodów, związanych z tymi dniami.  – Oczywiście dla nas wierzących to jest sprawa jasna. Nie jest wyłącznie wydarzenie o charakterze folklorystycznym. Natomiast, dla tych, którzy stoją z boku i podziwiają, nie. Jeżeli nie pojawi się słowo komentarza, dlaczego my to robimy, będzie to odbierane jako folklor. Myślę, że jest to świetny element ewangelizacyjny. Trzeba tylko wiedzieć, po co to robimy i przekazywać tę wiedzę tym, którzy stoją na poboczu i robią zdjęcia – wskazuje ks. dr Stanisław Mieszczak SCJ.

Jak dobrze przeżyć Niedzielę Palmową?

Podkreśla także rolę godnego przeżycia Wielkiego Postu, które ułatwia duchowe przeżycie Misterium Paschalne. Ważnym elementem, na tej drodze, jak wyjaśnia, liturgista, jest osobista medytacja Ewangelii, w której czytający mają możliwość spotkania z Chrystusem Zbawcą.

– Dlatego właśnie w tym kierunku trzeba robić wysiłek. Oczywiście, ważne jest słuchanie Ewangelii Niedzieli Męki Pańskiej, która daje nam możliwość zjednoczenia się z naszym Panem. To element pasyjny. Niewątpliwie też ważną rolę w tym kontekście będzie odgrywał świadomie, dobrowolnie podjęty post, który jest rodzajem złączenia się z decyzją Chrystusa o wzięciu krzyża. Poprzez prośbę podjęcia postu, można dostrzec zjednoczenie z Jezusem, które staje się bardziej autentyczne, konkretne, odczuwalne przez nasz organizm – mówi ks. dr Stanisław Mieszczak SCJ.

Obchody Niedzieli Męki Pańskiej w katedrze na Wawelu rozpoczną się o godz. 9.45. Przewodniczyć będzie im metropolita krakowski, abp Marek Jędraszewski.

Biuro Prasowe Archidiecezji Krakowskiej