Katedra na Wawelu jest miejscem wiecznego spoczynku większości królów polskich i ich rodzin (17 władców wliczając królową Jadwigę i królową Annę Jagiellonkę), narodowych bohaterów i wieszczów oraz biskupów. 2 listopada, w Dzień Zaduszny, o godz. 16.30 odbędzie się modlitwa przy ich grobach.
Katedra na Wawelu pełni szczególną rolę w historii Państwa Polskiego ze względu na fakt, iż przez czterysta lat była kościołem polskich królów. Począwszy od Władysława Łokietka w Katedrze na Wawelu koronowali się wszyscy polscy królowie, z wyjątkiem Stanisława Leszczyńskiego i Stanisława Augusta Poniatowskiego. Datą przełomową była odprawiona 20 stycznia 1320 roku uroczystość koronacji Władysława Łokietka, który zjednoczył rozbite ziemie polskie. Odtąd przed ołtarzem głównym Katedry Wawelskiej dokonywały się najważniejsze ceremonie państwowe: koronacje, śluby, chrzty i pogrzeby królewskie.
Trzeba również pamiętać, że Katedra Wawelska, to miejsce pochówku polskich monarchów. Początkowo królów chowano w komorach grobowych znajdujących się pod posadzką. Pierwszym, który spoczął na Wawelu był król Władysław Łokietek. Od króla Kazimierza Jagiellończyka ustalił się zwyczaj grzebania królów w osobnych kaplicach dobudowanych do Katedry. Jako pierwsza powstała Kaplica Świętokrzyska bogato zdobiona dekoracją malarską przez malarzy ruskich, ze wspaniałym nagrobkiem króla Kazimierza Jagiellończyka wyrzeźbionym przez Wita Stwosza, uznawanym za arcydzieło sztuki późnogotyckiej. Wyjątkowym nagrobkiem jest nagrobek króla Jana Olbrachta w niezwykłej renesansowej oprawie architektonicznej w formie antycznego łuku triumfalnego zaprojektowanej przez Franciszka Florentczyka, który wystawiła królowi jego matka – królowa Elżbieta Rakuszanka.
Wśród licznych kaplic Katedry Wawelskiej na szczególną uwagę zasługuje kaplica ufundowana przez króla Zygmunta I Starego zwana Zygmuntowską. Zaprojektowana przez włoskiego mistrza Bartolomeo Berrecci i wykonana w latach 1519-1533 przez rzeźbiarzy włoskich stanowi perłę renesansu Europy Środkowej. Jednak sam Król Zygmunt I Stary oraz jego następcy wraz z członkami królewskich rodzin są pochowani w podziemnych kryptach katedralnych. Większość znajdujących się tam trumien i sarkofagów królewskich to prawdziwe arcydzieła sztuki odlewniczej takie jak sarkofagi Zygmunta Augusta, Stefana Batorego i Zygmunta III oraz złocone miedziane trumny Władysława IV oraz jego żony Cecylii Renaty.
Ostatnie nagrobki królewskie – króla Michała Korbuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego wzniesiono w połowie XVIII wieku z fundacji Księcia Michała Kazimierza Radziwiłła.
Po utraceniu przez Polskę niepodległości zakończyła się pierwotna funkcja Katedry jako kościoła koronacyjnego i miejsca pochówku polskich królów. Gdy zabrakło monarchów kościół wawelski zyskał znaczenie sanktuarium narodowego. Od pogrzebów księcia Józefa Poniatowskiego (1817r.) i Tadeusza Kościuszki (1818r.) Katedra na Wawelu zaczęła funkcjonować jako polski panteon – stała się wielkim historycznym cmentarzem, gdzie obok grobów monarszych chowano polskich bohaterów i wieszczów narodowych.
Odwiedzenie grobów królów i bohaterów narodowych w okresie niewoli było obowiązkowym punktem programu każdego polskiego pielgrzyma. Dla pokoleń żyjących pod zaborami Katedra Wawelska była streszczeniem dziejów Narodu, symbolem jego dawnej wielkości i chwały. Katedra Wawelska była zawsze swoistą syntezą historii Polski, której rola została w pełni pojęta dopiero po upadku Rzeczypospolitej. Najtrafniej funkcję Katedry Wawelskiej jako narodowego sacrum oddają słowa Stanisława Wyspiańskiego zawarte w dramacie „Wyzwolenie” (1902 r.): “Tu wszystko jest Polską, kamień każdy i okruch każdy, a człowiek, który tu wstąpi, staje się Polski częścią… Otacza was Polska, wieczyście nieśmiertelna.”
Polskich bohaterów narodowych: księcia Józefa Poniatowskiego, Tadeusza Kościuszkę oraz generała Władysława Sikorskiego pochowano obok grobów monarszych w romańskiej Krypcie św. Leonarda, która jest najstarszą częścią Katedry Wawelskiej. W 1936 roku w krypcie ulokowanej w najniższej kondygnacji wieży Srebrnych Dzwonów urządzono mauzoleum I Marszałka Odrodzonej Rzeczpospolitej, Naczelnika Państwa Polskiego – Józefa Piłsudskiego zmarłego w 1935 roku. W niszy znajdującej się przed jego kryptą umieszczono urnę z ziemią, którą przywieziono z miejsca kaźni dokonanej przez NKWD w 1940 roku na polskich oficerach w Katyniu.
Obok Józefa Piłsudskiego znajduje się sarkofag pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich, którzy ponieśli śmierć w katastrofie samolotu w Smoleńsku. Uroczystości pogrzebowe pary prezydenckiej odbyły się w dniach 17–18 kwietnia 2010. W tym czasie, na terenie Rzeczpospolitej Polskiej obowiązywała żałoba narodowa.
Zapraszamy do oglądnięcia galerii zdjęć Biura Prasowego Archidiecezji Krakowskiej
źródło: http://www.katedra-wawelska.pl
Biuro Prasowe Archidiecezji Krakowskiej
