- Założyliśmy i to zrealizujemy do końca roku, że uda nam się zdigitalizować ponad 1022 jednostki archiwalne. To ponad 700 tys. zdjęć, które będą udostępniane w wolnym dostępie pod adresem caak.upjp2.edu.pl. Skala tego przedsięwzięcia jest naprawdę imponująca. W porównaniu do tego, co dzieje się w całej Polsce, jesteśmy jedyną instytucją, która z takim rozmachem i w takiej skali digitalizuje – mówił dr Józef Skrabski podczas konferencji prasowej, podsumowującej projekt Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej. Prace trwały od stycznia 2020 r.
Na początku konferencji głos zabrał rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, który wyraził radość z podjęcia i doprowadzenia do celu inicjatywy Cyfrowego Archiwum Archidiecezji Krakowskiej. – To jest jeden z najważniejszych projektów, który dokonywaliśmy przez ostatnie lata. Największe podziękowania należą się całemu zespołowi, dlatego, że to wszystko, co się dokonało, w jaki sposób to zostało zrobione, to jest najwyższa jakość – mówił ks. dr hab. Robert Tyrała, prof. UPJP2. Rektor uczelni zaznaczył też, że ma nadzieję, że praca na tym polu będzie kontynuowana w kolejnych latach.
Kierownik projektu, dr Józef Skrabski, podsumowując przeprowadzone prace, podkreślił, że zespołowi udało się zrealizować wszystkie wskaźniki projektu, który był podejmowany w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. – Celem było zdigitalizowanie i opracowanie jednostek archiwalnych z 3 diecezji: krakowskiej, dawnej lwowskiej i bielsko – żywieckiej. Założyliśmy i to zrealizujemy do końca roku, że uda nam się zdigitalizować ponad 1022 jednostki archiwalne, które opatrzono ponad 700 tys. stron. To ponad 700 tys. zdjęć, które będą udostępniane w wolnym dostępie pod adresem caak.upjp2.edu.pl – mówił dr Skrabski, dodając, że na ten moment Pracownia Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II jest jedyną instytucją w Polsce, która przeprowadza digitalizację „z takim rozmachem i w takiej skali”.
Udostępniane dokumenty pochodzą od przełomu XIII i XIV w. aż do XIX w. – Są one najcenniejszymi dokumentami źródłowymi, dotyczącymi tworzenia Kościoła, ale także społeczeństw lokalnych, ludzi związanych z poszczególnymi miejscowościami – tłumaczył kierownik projektu. Dzięki Cyfrowemu Archiwum Archidiecezji Krakowskiej zainteresowani będą mogli w prosty i intuicyjny sposób dotrzeć do poszukiwanych jednostek. – Otwieramy przed przyszłymi pokoleniami narzędzia badawcze. Tej świadomości nie mamy, ale wiemy, że dla badaczy, naukowców, genealogów, historyków, historyków sztuki, studentów czy doktorantów tego typu materiały są podstawowym narzędziem pracy. Komfort korzystania z tych archiwaliów jest taki, że możemy powiększać do znacznych rozmiarów tekst, który w archiwach często trzeba czytać lupą – wyjaśniał dr Józef Skrabski. Umożliwiają to najnowocześniejsze systemy kontroli jakości, które zostały wdrożone. Jak podkreślał kierujący zespołem, wykorzystywany jest najlepszy dostępny na rynku sprzęt, na którym pracują eksperci, chociażby w bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych. – Jest to jakość najwyższej klasy i 100 – procentowe odwzorowanie materiałów archiwalnych. Jedno zdjęcie, które chcielibyśmy wydrukować, możemy wydrukować w formacie na hotel Cracovia – podkreślał.
O korzyściach, płynących z Cyfrowego Archiwum Archidiecezji Krakowskiej mówiła Delfina Kościółek, archiwistka Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, która pracowała nad jego realizacją z ramienia Archidiecezji Krakowskiej. – Te korzyści, które przynosi ten projekt, będą mogły ocenić dopiero tak naprawdę przyszłe pokolenia. To młodzi, korzystają najwięcej z Internetu i można powiedzieć, że to do nich w pewnym sensie adresujemy nasz projekt i kolejne, które pewnie w przyszłości będziemy realizować – tłumaczyła, wskazując na fakt, iż przy okazji realizowanych prac udało się także poddać konserwacji 1028 jednostek metryk. – Archidiecezja Krakowska od ponad dekady przykłada dużą wagę do tematu konserwacji zasobu i dzięki temu my jesteśmy w stanie tę konserwację wykonać raz i można nawet powiedzieć na zawsze. W momencie, kiedy jednostka zostaje poddana konserwacji, to już później poprzez to, że nie jest zbyt często udostępniana fizycznie w czytelni, nie jest narażona na zmiany warunków, jeśli chodzi o temperaturę czy wilgotność, czy na uszkodzenia mechaniczne, to daje praktycznie 100 – procentowe zabezpieczenie zbioru – podkreślała archiwistka Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie.
Delfina Kościółek wyraziła również nadzieje, że podsumowywane podczas konferencji prace są tylko początkiem kolejnych. – Nie brak zasobu do digitalizowania, przynajmniej w naszej diecezji – mówiła.
W ramach projektu Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej procesowi digitalizacji, a następnie udostępnieniu w Internecie poddane zostaną najcenniejsze archiwalia wchodzące w skład trzech zasobów archiwalnych o unikalnym znaczeniu naukowym, kulturowym i historycznym: Archiwum Archidiecezji Lwowskiej (Archiwum im. Arcybiskupa Eugeniusza Baziaka), Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie oraz Archiwum Diecezji Bielsko-Żywieckiej. Realizacja tak ambitnego zadania była możliwa dzięki pozyskaniu przez Uniwersytet Papieski dofinansowania ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Dofinansowanie unijne wyniosło: 7 328 560,43 PLN, co stanowi 70 proc. całej kwoty. Pozostałe 30 proc. pokryły środki przekazane w ramach dofinansowania ze strony Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Umowę w tej sprawie w listopadzie 2019 roku podpisali ks. prof. dr hab. Wojciech Zyzak, Rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie oraz Ewa Siczek – Dyrektor Departamentu Projektów e–Administracji Centrum Projektów Polska Cyfrowa. Projekt był realizowany od 2 stycznia 2020 roku. Prace zostaną zakończone 31 grudnia 2022 roku.
