16 lipca odszedł do wieczności kard. Zenon Grocholewski, jeden z najbliższych współpracowników św. Jana Pawła II. W tym roku skończyłby 81 lat. – Nie możemy dać się zastraszyć (…) Musimy bronić prawdy nawet, gdybyśmy byli za to obrzucani kamieniami. Trzeba wziąć na siebie swój krzyż. Kto go nie bierze i nie idzie za Chrystusem, nie jest godzien swojego Pana! Nie możemy bać się krzyża, trudności, bycia obrażonym, zlekceważonym. To nas nie powinno przerażać, a stać się powodem wzmocnienia – mamy pomagać ludziom nie tylko słowem, ale też modlitwą, ofiarą krzyżem. Mamy budować Kościół wszystkimi sposobami – mówił kardynał niespełna rok temu w Kalwarii Zebrzydowskiej podczas uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Kard. Zenon Grocholewski urodził się 11 października 1939 r. w Bródkach, w woj. poznańskim. Święcenia kapłańskie przyjął 27 maja 1963 w Poznaniu, po czym przez 3 lata pracował w poznańskiej parafii Chrystusa Króla. Ukończył studia filozoficzno-teologiczne w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu (1963) oraz studia prawa kanonicznego na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie (1969 – licencjat, 1972 – doktorat). Praca licencjacka – napisana pod kierunkiem wybitnego hiszpańskiego kanonisty Ignacio Gordona – została odznaczona złotym medalem Uniwersytetu. Ten sam profesor był także promotorem jego rozprawy doktorskiej, którą nagrodzono złotym medalem Ojca Świętego Pawła VI.

Ks. Kard. został skierowany do pracy w Najwyższym Trybunale Sygnatury Apostolskiej. Po kilku latach został kanclerzem (1980), a później sekretarzem (1982) i na koniec (1998) prefektem Sygnatury Apostolskiej. 22 grudnia 1982 roku, Ojciec Święty Jan Paweł II wyniósł Go do godności biskupa. Od 1991 r., jako arcybiskup, był członkiem komisji studiującej wraz z Ojcem Świętym projekt reformy Kurii Rzymskiej, członkiem Komisji Dyscyplinarnej Kurii Rzymskiej, konsulatorem, a następnie (od 2000 r.) członkiem Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych, przewodniczącym Komisji ds. Adwokatów Stolicy Apostolskiej i przy Kurii Rzymskiej, członkiem Papieskiego Komitetu Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych, prezesem Sądu Kasacyjnego Państwa Watykańskiego, członkiem komisji prawnej utworzonej do przestudiowania nowego Prawa Fundamentalnego Państwa Watykańskiego. 15 listopada 1999 r. Papież Polak mianował abp Zenona Grocholewskiego prefektem Kongregacji Wychowania Katolickiego, a 21 lutego 2001 r. wyniósł go do godności kardynała diakona. – Dla mnie był to papież, który odegrał wielką rolę w świecie – mówił o Janie Pawle II. – Szkoda tylko, że jego doktryna wciąż jest tak mało znana. (…) A niesie potężny potencjał świętości, wiedzy, nauki dla całego świata. Ja bardzo chętnie wracam do jego tekstów i czasem jestem naprawdę zachwycony, bo odkrywam na nowo jego myśl – zaznaczył kard. Grocholewski i podkreślił, że cieszy się, iż przez cały pontyfikat miał okazję współpracować z polskim papieżem, choć pracę w Najwyższym Sądzie Kościelnym rozpoczął już sześć lat przez wyborem Wojtyły. Wspominał Ojca św. jako człowieka niezwykle otwartego. – Można mu było wszystko powiedzieć. Można było z nim pożartować, ale też można było powiedzieć, że coś się nam nie podoba, dyskutował wtedy i dawał szansę zmiany na lepsze – dodał.

Kard. Grocholewski był członkiem Kongregacji ds. Biskupów, prezesem: Papieskiego Dzieła Powołań Kapłańskich oraz Parlamentarnej Komisji Interdykastrialnej do Odpowiedniej Dystrybucji Księży w Świecie, członkiem Kongregacji Doktryny Wiary, członkiem Rady Specjalnej dla Oceanii Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów. Ponadto był Wielkim Kanclerzem Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego, Wielkim Kanclerzem Papieskiego Instytutu Archeologii Chrześcijańskiej, Wielkim Kanclerzem Papieskiego Instytutu Studiów Arabskich i Islamistyki oraz patronem Papieskiego Wyższego Instytutu Łaciny. Był członkiem honorowym Papieskiej Akademii św. Tomasza z Akwinu (2001), honorowym członkiem stowarzyszeń: Kanonistów Słowacji (1992), Kanonistów Włoskich (1998) i Kanonistów Polskich (1999), honorowym obywatelem dwóch miast w Stanach Zjednoczonych: Trenton (1988) i Pinceton (1992), Agropoli we Włoszech (1992) i Levocy w Słowacji (1997), odznaczony Medalem Honorowym Polonia Semper Fidelis za zasługi dla biografistyki polonijnej (1998), Wielkim Medalem św. Gorazda, będącym najwyższym odznaczeniem Ministerstwa Edukacji w Słowacji za zasługi w dziedzinie rozpowszechniania wiedzy na Słowacji i o Słowacji (2000) oraz Wielkim Krzyżem Orderu Zasłużonych dla Chile (2003). Był ponadto doktorem honorowym kilku uczelni: Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1998), Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1999), Uniwersytetu w Passau (2001), Uniwersytetu w Glasgow (2001), Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie (2002), Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Buenos Aires (2002), Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2004), Uniwersytetu „Fu Jen” w Taipei na Tajwanie, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (2010), Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (2018) i Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (2019).

Liczne funkcje i urzędy nie przeszkadzały Księdzu Kardynałowi w pracy naukowej. Na szczególną uwagę zasługują publikacje dotyczące prawa małżeńskiego i edukacji. Jako biskup, arcybiskup i kardynał Zenon Grocholewski brał udział w wielu ważnych wydarzeniach kościelnych z Synodami Biskupów na czele oraz reprezentował Ojca Świętego Jana Pawła II na lokalnych uroczystościach rocznicowych w ponad 20 krajach. Kard. Grocholewski często mówił o wielkim wpływie, jaki miał na niego Jan Paweł II. Podkreślał, że źródłem wielkości Papieża Polaka było życie duchowe. Wspomniał pierwszy, spontaniczny wyjazd papieża na Mentorellę. Papież powiedział tam dwie fundamentalne rzeczy: pierwszym zadaniem papieża jest modlitwa, nie nauczanie, organizowanie, reformowanie, oraz, że to jest ona nieodłącznym warunkiem skuteczności jego pracy. – Jego piękna osobowość znajduje swoje korzenie w jego łączności z Panem Bogiem. Nikt nie może w Kościele wiele zrobić, jeżeli nie jest złączony z Panem Bogiem. Pan Jezus mówił jasno „beze mnie nic uczynić nie możecie”. Dlatego cała mozaika osobowości Jana Pawła II znajduje swoje korzenie w człowieku, który się naprawdę modlił. Papież kazał sobie kłaść na klęczniku kartki z intencjami tych, którzy prosili go o modlitwę i rzeczywiście się w tych intencjach modlił. Jego wiara i kontakt z Panem Bogiem dawały mu bardzo duży spokój duchowy. Widział problemy w świecie, kłopoty, trudności, ale był zawsze pogodny. On umiał na to wszystko patrzeć w świetle wiary i swojej łączności z Chrystusem, któremu zawierzył – wspominał kardynał.