Duszą i zewnętrznym kształtem formacji stałej jest miłość pasterska: Duch Święty, który napełnia kapłana miłością pasterską, prowadzi go i towarzyszy mu na drodze coraz głębszego poznania tajemnicy Chrystusa, niezgłębionej w swym bogactwie, a poprzez nią — tajemnicy chrześcijańskiego kapłaństwa. Ta sama miłość pasterska każe kapłanowi coraz lepiej poznawać oczekiwania, potrzeby, problemy i wrażliwość tych, do których skierowana jest jego posługa: ludzi żyjących w konkretnych sytuacjach osobistych, rodzinnych i społecznych (św. Jan Paweł II, Pastore Dabo Vobis, 70)
W Archidiecezji Krakowskiej, zgodnie z Dekretem Metropolity kard. Franciszka Macharskiego z dnia 25 sierpnia 1998 r., formacja stała kapłanów składa się z następujących etapów:
Księża neoprezbiterzy biorą udział w czterech spotkaniach formacyjnych w ciągu pierwszego roku kapłaństwa. Za program i jego realizację odpowiedzialny jest Rektor Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej.
Księża w drugim, trzecim, czwartym, piątym, szóstym i siódmym roku kapłaństwa uczestniczą dwa razy w roku szkolnym w spotkaniach w ramach Podyplomowych Studiów Formacji Stałej Kapłanów przy Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. Zajęcia odbywają się w wyznaczonym domu rekolekcyjnym naprzemiennie na terenie Archidiecezji Krakowskiej i Diecezji Bielsko-Żywieckiej
Księża w szóstym roku kapłaństwa uczestniczą w trzydniowych rekolekcjach rocznikowych, odprawianych w czasie ferii zimowych.
Księża w ósmym i dziewiątym roku kapłaństwa uczestniczą – w ramach formacji stałej kapłanów Archidiecezji Krakowskiej – dwa razy w roku szkolnym w spotkaniach formacyjnych, które odbywają się w wyznaczonym domu rekolekcyjnym.
Spotkania formacyjne trwają od czwartku do soboty. Program obejmuje formację duchową, intelektualną i pastoralną, w szczególności przez konferencje ascetyczne, sprawowanie liturgii, wykłady, konwersatoria.
Po ukończeniu siódmego roku kapłaństwa księża zdają egzaminy na podstawie wysłuchanych wykładów i zadanej lektury przed Komisją wyznaczoną przez Arcybiskupa Krakowskiego w porozumieniu z Biskupem Bielsko–Żywieckim.
W drugim, czwartym, szóstym, ósmym i dziesiątym roku kapłaństwa księża uczestniczą również w trzydniowych rekolekcjach rocznikowych, odprawianych w czasie ferii zimowych. Za realizację tego postanowienia odpowiedzialni są duktorzy poszczególnych roczników.
Księża studenci i mający doktorat biorą udział w spotkaniach formacyjnych oraz w rekolekcjach ze swoim rocznikiem, ale są zwolnieni ze zdawania egzaminów.
Arcybiskup Krakowski powołuje:
a) koordynatorów odpowiedzialnych za formację,
b) ojca duchownego,
c) komisję egzaminacyjną.
Koordynatorzy przygotowują ramowy oraz szczegółowy program formacji duchowej, intelektualnej i pastoralnej; wyznaczają (w porozumieniu z wykładowcami) materiał obowiązujący do egzaminów; organizują spotkania formacyjne (między innymi zapraszają biskupa, wykładowców, prowadzą dokumentację, zajmują się finansami, przygotowują kalendarz zajęć).
Ojciec duchowny troszczy się o formację duchową (między innymi uczestniczy w spotkaniach formacyjnych, wygłasza konferencje ascetyczne, organizuje posługę spowiedniczą, organizuje rekolekcje dla roczników do nich zobowiązanych).
Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzamin dostosowany do programu formacji intelektualnej.
Księża, którzy rozpoczęli dziesiąty rok kapłaństwa, aż do emerytury są zobowiązani do udziału w corocznych przynajmniej trzydniowych rekolekcjach zamkniętych. Co trzy lata zobowiązanie to ma być realizowane przez udział w rekolekcjach organizowanych przez Archidiecezję Krakowską. Za zorganizowanie tych ostatnich odpowiedzialny jest ojciec duchowny kapłanów Archidiecezji Krakowskiej. Wyjątkowo inną formę odbywanych rekolekcji należy uzgodnić z ojcem duchownym kapłanów Archidiecezji Krakowskiej.
Księża emeryci uczestniczą w rekolekcjach organizowanych specjalnie dla nich przez opiekuna księży chorych Archidiecezji Krakowskiej.
www.kaplani.com.pl/pl/strefa_mysli/rekolekcje
www.diecezja.pl/rekolekcje-dla-kaplanow/
